تست GPT یا تست قابلیت رشد، یک آزمایش کنترل کیفی برای ارزیابی کارایی محیط کشت در پشتیبانی از رشد میکروارگانیسم ها است.
این تست برای اطمینان از کیفیت و عملکرد محیط کشت قبل از استفاده در آزمایش های میکروبیولوژی ضروری است.
اهمیت تست GPT:
ارزیابی قابلیت رشد: تست GPT نشان می دهد که آیا محیط کشت می تواند از رشد میکروارگانیسم های مورد نظر پشتیبانی کند یا خیر.
شناسایی مشکلات: در صورت بروز مشکل در کشت میکروارگانیسم ها، تست GPT می تواند برای شناسایی علت مشکل، مانند عدم وجود مواد مغذی ضروری یا وجود مواد سمی، استفاده شود.
کنترل کیفی: تست GPT به عنوان بخشی از برنامه کنترل کیفی آزمایشگاه برای اطمینان از کیفیت و ثبات محیط کشت در طول زمان استفاده می شود.
مراحل انجام تست GPT:
انتخاب سویه های کنترل: سویه های کنترل باید از نظر گونه و خصوصیات بیوشیمیایی به طور کامل شناسایی شده باشند و به طور مطمئن در محیط کشت مورد نظر رشد کنند.
آماده سازی محیط کشت: محیط کشت طبق دستورالعمل سازنده آماده می شود.
تلقیح محیط کشت: سویه های کنترل به محیط کشت تلقیح می شوند.
انکوباسیون: محیط کشت در دمای مناسب و به مدت زمان لازم انکوبه می شود.
بررسی نتایج: پس از انکوباسیون، رشد میکروارگانیسم ها در محیط کشت بررسی می شود.
نکات مهم در انجام تست GPT:
استفاده از سویه های کنترل مناسب و استاندارد
رعایت دقیق دستورالعمل های سازنده در آماده سازی محیط کشت
تلقیح صحیح سویه های کنترل
انکوباسیون محیط کشت در شرایط مناسب
بررسی دقیق نتایج
معیارهای ارزیابی نتایج:
رشد سویه های کنترل: سویه های کنترل باید در محیط کشت به طور مطمئن و با سرعت مناسب رشد کنند.
عدم وجود آلودگی: محیط کشت باید عاری از هرگونه آلودگی میکروبی باشد.
مشخصات ظاهری: محیط کشت باید دارای رنگ، شفافیت و قوام مناسب باشد.
کاربردهای تست GPT:
کنترل کیفی محیط های کشت: قبل از استفاده از محیط کشت برای آزمایش های میکروبیولوژی
عیب یابی مشکلات کشت: در صورت بروز مشکل در کشت میکروارگانیسم ها
ارزیابی اثرات آنتی بیوتیک ها: بر رشد میکروارگانیسم ها
تحقیقات میکروبیولوژی: برای بررسی اثرات عوامل مختلف بر رشد میکروارگانیسم ها
میکروارگانیسم های کنترل:
انتخاب سویه های کنترل مناسب برای تست GPT حائز اهمیت است. این سویه ها باید:
شناخته شده و استاندارد: سویه های کنترل باید از نظر گونه و خصوصیات بیوشیمیایی به طور کامل شناسایی شده باشند.
دارای قابلیت رشد قابل قبول: سویه های کنترل باید در محیط کشت مورد نظر به طور مطمئن و با سرعت مناسب رشد کنند.
حساس به آنتی بیوتیک ها: در مورد محیط های کشت انتخابی، سویه های کنترل باید به آنتی بیوتیک های موجود در محیط حساس باشند.
مثال:
برای تست GPT محیط کشت بلاد آگار، می توان از سویه های کنترل زیر استفاده کرد:
استافیلوکوکوس اورئوس (ATCC 25923): این سویه به طور معمول در محیط کشت بلاد آگار به خوبی رشد می کند.
استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس (ATCC 12228): این سویه به طور معمول در محیط کشت بلاد آگار به خوبی رشد می کند و به پنی سیلین مقاوم است.
اشریشیا کلی (ATCC 25922): این سویه به طور معمول در محیط کشت بلاد آگار به خوبی رشد می کند و به آمپی سیلین حساس است.
کنترل های اضافی:
علاوه بر کشت سویه های کنترل، می توان از کنترل های اضافی نیز برای اطمینان از کیفیت و عملکرد محیط کشت استفاده کرد. این کنترل ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
محیط کشت بدون تلقیح: این کنترل برای بررسی عدم وجود آلودگی در محیط کشت است.
محیط کشت با تلقیح سویه های شناخته شده: این کنترل برای بررسی صحت عملکرد محیط کشت در کشت میکروارگانیسم های خاص است.
راهکارهای کشت میکروارگانیسم ها و کنترل محیط کشت
محیط کشت OF Merck 103865
پیش بینی فساد مواد غذایی
گزارش نتایج:
نتایج تست GPT باید به طور دقیق ثبت و گزارش شود. گزارش نتایج باید شامل موارد زیر باشد:
نام و نوع محیط کشت
شماره سریال یا تاریخ انقضاء محیط کشت
نام و مشخصات سویه های کنترل
نتایج کشت سویه های کنترل
نتیجه نهایی تست GPT (قابل قبول یا غیرقابل قبول)
کاربرد تست GPT:
تست GPT در موارد مختلفی کاربرد دارد، از جمله:
کنترل کیفی محیط های کشت: قبل از استفاده از محیط کشت برای آزمایش های میکروبیولوژی، انجام تست GPT برای اطمینان از کیفیت و عملکرد آن ضروری است.
عیب یابی مشکلات کشت: در صورت بروز مشکل در کشت میکروارگانیسم ها، تست GPT می تواند برای شناسایی علت مشکل استفاده شود.
ارزیابی اثرات آنتی بیوتیک ها: تست GPT می تواند برای ارزیابی اثرات آنتی بیوتیک ها بر رشد میکروارگانیسم ها استفاده شود.
