روش های اندازه گیری رطوبت آرد

اندازه گیری رطوبت در آرد یکی از مهم ترین آزمایشاتی است که بر روی آرد انجام می شود. رطوبت آرد بر کیفیت و ماندگاری آن تأثیر می گذارد. اگر رطوبت آرد بیش از حد مجاز باشد می تواند باعث کپک زدگی آرد شود، در حالی که رطوبت کم می تواند باعث خمیر شدن خمیر شود.

روش های مختلفی برای اندازه گیری رطوبت آرد وجود دارد.
مانند : استفاده از آون ، ترازوی رطوبت سنج ، استفاده از رطوبت سنج های الکترومغناطیس و …

روش اندازه گیری رطوبت آرد با آون :

یکی از رایج ترین روش ها، استفاده از آون خشک است. در این روش، نمونه آرد در دمای 103 تا 105 درجه سانتیگراد خشک می شود تا تمام آب موجود در آن تبخیر شود. سپس، وزن نمونه خشک شده با وزن نمونه اولیه مقایسه می شود و درصد رطوبت با استفاده از فرمول زیر محاسبه می شود:

درصد رطوبت = (وزن نمونه اولیه – وزن نمونه خشک شده) / وزن نمونه اولیه * 100

در ایران، استاندارد ملی ایران به شماره 2506، روش اندازه گیری رطوبت آرد را به روش آون خشک مشخص کرده است.

تجهیزات و مواد مورد نیاز برای اندازه گیری رطوبت آرد به روش آون خشک:

آون خشک
ترازو
دسیکاتور
ظروف آلومینیومی اندازه گیری رطوبت یا پلیت
هاون چینی

روش اندازه گیری رطوبت آرد به روش آون خشک:

آون را روشن کنید و دمای آن را 103 تا 105 درجه سانتیگراد تنظیم کنید.
ظروف اندازه گیری رطوبت را در آون قرار دهید و به وزن ثابت برسانید.
3 تا 5 گرم از نمونه آرد را یکنواخت کنید.
از نمونه یکنواخت شده آرد را با دقت درون ظروف اندازه گیری رطوبت بریزید و وزن کنید.
نمونه و ظرف را در آون قرار دهید.
پس از گذشت 2 ساعت نمونه را از آون خارج کنید.
نمونه را پس از خنک شدن در دسیکاتور مجددا وزن کنید و سپس در آون قرار دهید.
عمل آون گذاری را در فواصل زمانی تا رسیدن نمونه به وزن ثابت ادامه دهید.
پس از هر بار خارج کردن از آون خنک کردن را در دسیکاتور انجام دهید.

اکنون درصد رطوبت نمونه را با استفاده از فرمول زیر محاسبه کنید:
درصد رطوبت = (وزن نمونه اولیه – وزن نمونه خشک شده) / وزن نمونه اولیه * 100

نمونه ای از یک گزارش اندازه گیری رطوبت آرد:
نمونه: آرد گندم
وزن نمونه اولیه: 5 گرم
وزن نمونه خشک شده: 4.5 گرم
درصد رطوبت: 10 درصد

رطوبت سنجی آرد با ترازوی رطوبت سنج :

رطوبت سنجی آرد با ترازوی رطوبت سنج یکی از روش های سریع و آسان برای اندازه گیری رطوبت آرد است. در این روش، ترازوی رطوبت سنج با استفاده از امواج الکترومغناطیسی، رطوبت موجود در آرد را اندازه گیری می کند.

تجهیزات و مواد مورد نیاز برای رطوبت سنجی آرد با ترازوی رطوبت سنج:
ترازوی رطوبت سنج
نمونه آرد
روش رطوبت سنجی آرد با ترازوی رطوبت سنج:
ترازوی رطوبت سنج را روشن کنید و آن را کالیبره کنید.
3 تا 5 گرم از نمونه آرد را درون ظرف ترازوی رطوبت سنج بریزید.
دکمه اندازه گیری را فشار دهید.
ترازوی رطوبت سنج پس از چند ثانیه درصد رطوبت نمونه را نمایش می دهد.

نمونه ای از گزارش رطوبت سنجی آرد با ترازوی رطوبت سنج:

نمونه: آرد گندم
درصد رطوبت: 12 درصد
مزایا و معایب رطوبت سنجی آرد با ترازوی رطوبت سنج:

مزایا:
سریع و آسان است.
نیاز به تجهیزات و مواد زیادی ندارد.

معایب:
دقت آن کمتر از روش آون خشک است.
ممکن است در نمونه های آرد با دانه بندی نامناسب، دقت آن کاهش یابد.

آنالیزور غلات Infracont SGrain

نکات مهم در رطوبت سنجی آرد با ترازوی رطوبت سنج:

ترازوی رطوبت سنج را قبل از استفاده کالیبره کنید.
نمونه آرد را قبل از اندازه گیری یکنواخت کنید.
از نمونه آرد تمیز و عاری از آلودگی استفاده کنید.
نمونه آرد را به اندازه کافی در ظرف ترازوی رطوبت سنج بریزید تا دقت اندازه گیری افزایش یابد.

نمونه هایی از ترازوی رطوبت سنج موجود در سایت تجهیزشاپ :

KERN DBS60-3
KERN DAB100-3
Sartorius MA35
AND MX50

رطوبت سنج الکترومغناطیسی آرد :

رطوبت سنج الکترومغناطیسی آرد یک دستگاه دستی است که برای اندازه گیری میزان رطوبت در آرد استفاده می شود. این دستگاه از یک سیم پیچ الکترومغناطیسی برای تولید یک میدان مغناطیسی استفاده می کند. هنگامی که سیم پیچ در معرض آرد قرار می گیرد، رطوبت در آرد باعث تغییر در میدان مغناطیسی می شود. این تغییر در میدان مغناطیسی توسط دستگاه اندازه گیری و به عنوان درصد رطوبت آرد نشان داده می شود.

رطوبت سنج های الکترومغناطیسی آرد برای طیف وسیعی از کاربردها استفاده می شوند. این دستگاه ها اغلب در صنایع غذایی و کشاورزی برای کنترل کیفیت آرد استفاده می شوند. آنها همچنین در آزمایشگاه ها برای تحقیقات علمی استفاده می شوند.

رطوبت سنج های الکترومغناطیسی آرد مزایای متعددی نسبت به سایر روش های اندازه گیری رطوبت آرد دارند. این دستگاه ها سریع و آسان برای استفاده هستند. آنها همچنین دقیق و قابل اعتماد هستند. رطوبت سنج های الکترومغناطیسی آرد همچنین نسبت به سایر روش های اندازه گیری رطوبت آرد، از جمله روش های شیمیایی و تشعشع، ارزان تر هستند.

برخی از دستگاه های الکترومغناطیسی رطوبت سنجی آرد :
دستگاه پرتابل Wile 55
دستگاه پرتابل Wile 65
تجهیزرومیزی Wile 200

توضیحات کامل آزمون فالینگ نامبر آرد