آزمون موژنیر، که به عنوان روش سوکسله نیز شناخته میشود، یک روش کلاسیک و شناختهشده برای تعیین میزان چربی در مواد غذایی است.
این روش بر پایه استخراج چربی با استفاده از حلال بنا شده و در طیف گستردهای از آزمایشگاههای تحقیقاتی، صنعتی و آموزشی به کار گرفته میشود.
اصول علمی:
در این روش، نمونهای از ماده غذایی آسیاب شده و درون محفظه استخراج دستگاه سوکسله قرار میگیرد. سپس، حلال مناسب (معمولاً اتر یا هگزان) به طور پیوسته بر روی نمونه ریخته شده و پس از عبور از آن، چربی موجود را حل میکند. حلال حاوی چربی حل شده در نهایت تبخیر شده و چربی استخراج شده باقی میماند. با اندازهگیری وزن چربی باقیمانده و وزن اولیه نمونه، درصد چربی ماده غذایی به طور دقیق محاسبه میشود.
این روش بر اساس استخراج چربی با حلال انجام میشود و برای تعیین میزان چربی موجود در انواع مختلف مواد غذایی مانند:
غلات
آجیل و دانهها
محصولات لبنی
گوشت
فرآوردههای گوشتی
روغنها
شکلات
کاربرد دارد.
نحوه انجام آزمون:
نمونه مواد غذایی: ابتدا نمونهای از ماده غذایی مورد نظر به طور دقیق وزن میشود.
استخراج چربی: سپس نمونه با استفاده از حلال مناسب (معمولاً اتر یا هگزان) در دستگاه سوکسله یا سایر دستگاههای استخراج چربی استخراج میشود.
تبخیر حلال: حلال با حرارت تبخیر شده و چربی باقی میماند.
تعیین وزن چربی: وزن چربی باقیمانده پس از تبخیر حلال اندازهگیری میشود.
محاسبه درصد چربی: با استفاده از فرمول زیر، درصد چربی در ماده غذایی محاسبه میشود:
(وزن چربی / وزن نمونه) × 100 = درصد چربی
روش ژربر در صنایع لبنی
مزایای آزمون موژنیر:
این روش نسبتاً ساده و سریع است.
به تجهیزات و مواد اولیه پیچیدهای نیاز ندارد.
برای طیف گستردهای از مواد غذایی قابل استفاده است.
نتایج با دقت قابل قبولی به دست میآیند.
معایب آزمون موژنیر:
این روش میتواند زمانبر باشد، به خصوص برای نمونههای با مقادیر کم چربی.
حلالهای مورد استفاده در این روش میتوانند خطرناک باشند و باید با احتیاط از آنها استفاده شود.
ممکن است برخی از ترکیبات غیرچربی در حلال حل شده و در نتایج تداخل ایجاد کنند.
کروماتوگرافی مایع Agilent HPLC 1260 infinity II
مقایسه با سایر روشها:
روشهای دیگری نیز برای اندازهگیری چربی در مواد غذایی وجود دارند، مانند:
ون گولیک: این روش مشابه روش موژنیر است، اما از حلال دیگری استفاده میکند.
مادسون: این روش از آنزیمها برای هضم پروتئین و کربوهیدراتها قبل از استخراج چربی استفاده میکند.
روش NIR: این روش از طیفسنجی مادون قرمز نزدیک برای اندازهگیری چربی به طور مستقیم در نمونه استفاده میکند.
نقش در صنایع غذایی:
آزمون موژنیر در صنایع غذایی نقش حیاتی ایفا میکند. از این روش برای:
کنترل کیفیت مواد اولیه: برای اطمینان از انطباق میزان چربی مواد اولیه با استانداردهای کیفی
تعیین ارزش غذایی: برای برچسبگذاری مواد غذایی با اطلاعات دقیق مربوط به چربی
توسعه محصول: برای ایجاد محصولات جدید با مقادیر چربی کنترلشده
تحقیقات: برای مطالعه و بررسی رفتار چربی در مواد غذایی تحت شرایط مختلف استفاده میشود.
جمعبندی:
آزمون موژنیر یک روش ارزشمند و کارآمد برای تعیین میزان چربی در مواد غذایی است. سادگی، دقت و قابلیت اطمینان این روش، آن را به ابزاری محبوب در تحقیقات، صنایع غذایی و کنترل کیفیت تبدیل کرده است. با وجود برخی محدودیتها، مانند زمانبر بودن و خطرات ایمنی، آزمون موژنیر همچنان به عنوان یک روش استاندارد برای اندازهگیری چربی در مواد غذایی باقی خواهد ماند.