آزمون پلشنک Pelshenke یک روش آزمایشگاهی برای ارزیابی کیفیت بذر است.
این روش بر اساس توانایی بذر برای جوانه زدن در شرایط نامطلوب مانند دمای پایین، شوری بالا و کمبود اکسیژن است.
مراحل آزمون پلشنک
آزمون پلشنک برای ارزیابی کیفیت بذر در شرایط تنش زا انجام می شود. این روش شامل مراحل زیر است:
1. تهیه بذر:
بذرها باید عاری از هرگونه آسیب یا نقص باشند.
باید از نظر اندازه و شکل یکنواخت باشند.
همچنین باید از منبع قابل اعتمادی تهیه شوند.
تست GPT به منظور ارزیابی محیط کشت
آزمون SPOT TEST یا غنی سازی در آرد
2. ضدعفونی بذر:
بذرها قبل از کاشت باید ضدعفونی شوند تا از خطر ابتلا به بیماری های قارچی و باکتریایی جلوگیری شود.
برای ضدعفونی بذرها می توان از محلول های ضدعفونی کننده مانند هیپوکلریت سدیم یا قارچ کش ها استفاده کرد.
3. خیساندن بذر:
بذرها به مدت 24 ساعت در آب خیس می شوند تا رطوبت لازم برای جوانه زنی را جذب کنند.
دمای آب خیساندن باید بین 15 تا 20 درجه سانتیگراد باشد.
4. کاشت بذر:
بذرها در بستر کشت مناسب کاشته می شوند.
بستر کشت باید دارای زهکشی مناسب باشد و از مواد مغذی کافی برخوردار باشد.
عمق کاشت بذر به نوع بذر و اندازه آن بستگی دارد. به طور کلی، بذرها باید در عمقی کاشته شوند که دو تا سه برابر قطر آنها باشد.
5. اعمال تنش:
بذرها به یکی از تنش های مورد نظر مانند دمای پایین، شوری بالا یا کمبود اکسیژن تحت فشار قرار می گیرند.
شدت و مدت زمان تنش باید به گونه ای باشد که بذرها را به طور قابل توجهی تحت فشار قرار دهد، اما آنها را از بین نبرد. شدت و مدت زمان تنش به نوع بذر و نوع تنش اعمال شده بستگی دارد.
6. مشاهده جوانه زنی:
درصد جوانه زنی بذرها در شرایط تنش زا و شرایط کنترل شده مقایسه می شود.
برای مشاهده جوانه زنی باید به طور مرتب بذرها را بررسی کرد.
جوانه زنی معمولا طی 3 تا 7 روز پس از کاشت بذر اتفاق می افتد.
7. تفسیر نتایج:
اگر بذرها در شرایط تنش زا به طور قابل توجهی کمتر از شرایط کنترل شده جوانه بزنند، نشان دهنده کیفیت پایین بذر است.
مقایسه با شرایط کنترل: برای تفسیر نتایج، باید درصد جوانه زنی بذرها در شرایط تنش زا را با درصد جوانه زنی در شرایط کنترل شده مقایسه کرد.
شاخص کیفیت: هر چه درصد جوانه زنی بذرها در شرایط تنش زا بیشتر باشد، کیفیت بذر بالاتر است.
آزمون افت در آرد
نکات مهم:
برای انجام دقیق آزمون پلشنک، باید از تجهیزات و مواد مناسب استفاده کرد.
شرایط محیطی مانند دما، رطوبت و نور باید در طول انجام آزمایش ثابت نگه داشته شود.
نتایج آزمون پلشنک می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند تنوع ژنتیکی بذر و شرایط محیطی قرار گیرد.
کاربردهای آزمون پلشنک
آزمون پلشنک در موارد مختلفی کاربرد دارد، از جمله:
1. ارزیابی کیفیت بذر در صنعت کشاورزی:
این روش برای ارزیابی بذر قبل از کاشت استفاده می شود تا از کیفیت و قدرت جوانه زنی آن اطمینان حاصل شود.
با استفاده از این آزمون، کشاورزان می توانند از بذرهای با کیفیت بالا استفاده کنند که منجر به افزایش عملکرد و کاهش هزینه ها می شود.
2. تحقیقات علمی:
از این روش برای مطالعه عوامل مختلفی که بر جوانه زنی بذر تاثیر می گذارند استفاده می شود، مانند:
تنش های محیطی مانند دمای پایین، شوری بالا و کمبود اکسیژن
بیماری های گیاهی
آفات
روش های کاشت
نمونه برداری برای آزمون های میکروبی
آزمون زلنی در آرد
3. گواهی بذر:
در برخی از کشورها، از آزمون پلشنک برای صدور گواهی بذر استفاده می شود. این گواهی نشان می دهد که بذر از نظر کیفیت و قدرت جوانه زنی در حد استاندارد است.
4. انتخاب ارقام برتر:
از این روش می توان برای انتخاب ارقام بذری با قدرت جوانه زنی بالا در شرایط نامطلوب استفاده کرد.
5. آموزش:
از این روش در آموزش های کشاورزی برای آموزش کشاورزان در مورد اهمیت کیفیت بذر و نحوه ارزیابی آن استفاده می شود.
در کل، آزمون پلشنک یک ابزار ارزشمند برای ارزیابی کیفیت بذر و مطالعه عوامل موثر بر جوانه زنی آن است.
علاوه بر موارد ذکر شده، از این روش می توان برای موارد زیر نیز استفاده کرد:
تعیین تاریخ کاشت مناسب
ارزیابی اثرات کودها و آفت کش ها بر جوانه زنی بذر
مطالعه تنوع ژنتیکی در بذر
مزایای آزمون پلشنک:
این روش نسبتاً ساده و ارزان است.
می توان از آن برای ارزیابی انواع مختلف بذر استفاده کرد.
نتایج آن به طور قابل اعتمادی نشان دهنده کیفیت بذر است.
معایب آزمون پلشنک:
این روش به تجهیزات و مواد خاصی نیاز دارد.
نتایج آن می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند تنوع ژنتیکی بذر و شرایط محیطی قرار گیرد.
کاربردهای آزمون پلشنک:
این روش برای ارزیابی کیفیت بذر در صنعت کشاورزی استفاده می شود.
همچنین می توان از آن برای تحقیقات علمی در مورد بذر استفاده کرد.
