رفراکتومتر دستگاهی است که برای اندازه‌گیری شاخص شکست نور ( درصد و ایندکس بریکس ) در مواد مختلف استفاده میشود. این دستگاه میزان و درجه خلوص و غلظت مواد و همچنین میزان مواد جامد داخل مایعات را تشخیص می‌دهد و در حوزه‌های مختلفی مانند آزمایشگاه‌های گوهرشناسی، آکواریوم، صنایع غذایی و دارویی، علوم زمین و غیره کاربرد دارد.
با استفاده از رفراکتومتر می‌توان انواع مواد را اندازه‌گیری کرد، از جمله چربی خون، قند خون، سطح اوره، غلظت پروتئین و غلظت ادرار
رفراکتومتر شامل اجزا نوری و خواندنی مانند پریزم، اسپکترومتر، لنزها، کندانسورها، آینه‌ها و صفحه‌ی گرادیانت شده است.
این دستگاه زاویه‌ی انکسار را اندازه گیری کرده و آن را به مقادیر شاخص انکسار مربوطه مرتبط کرده تا غلظت محلول‌ها را تعیین کند
نحوه ی آماده سازی و استفاده از رفراکتومتر
- تهیه نمونه: نمونه مورد نظر را که می‌خواهید شاخص شکست نور آن را اندازه‌گیری کنید، آماده کنید. ممکن است برای اندازه‌گیری شاخص شکست نور مایعات، از قطره چکان ها یا سرنگ مخصوص استفاده کنید.
- تنظیم دستگاه: دستگاه را روشن کنید و به دمای مناسب تنظیم کنید. برخی از رفراکتومترها نیاز به تنظیم دمای دستگاه دارند تا دقت اندازه‌گیری بهینه شود. همچنین برخی از رفراکتومتر ها ( چشمی ) آنالوگ میباشند که نیاز به تنظیم ندارند و به آسانی قابل قرایت هستند .
- قرار دادن نمونه: نمونه را روی پلاتفرم یا سطح شیشه‌ای دستگاه قرار دهید ( در بعضی مواقع حتی یک قطره کافی میباشد . ) . اگر دستگاه دارای پریزم است، نمونه را روی پریزم قرار دهید.
- خواندن مقدار شاخص شکست نور: با توجه به نوع دستگاه، می‌توانید مقدار شاخص شکست نور را از صفحه نمایش دستگاه خواند یا با استفاده از عدسی یا آیپیسکوپ مقدار شاخص شکست نور را تعیین کنید. که در نمونه های دیجیتال دستگاه عدد قرائت شده بر روی صفحه نمایش نشان داده میشود .
- تفسیر نتایج: با توجه به نوع نمونه و کاربرد مورد نظر، نتایج را تفسیر کنید. ممکن است نیاز به محاسبات و تبدیلات دیگری برای تعیین خواص مواد داشته باشید.
در هر صورت، برای استفاده صحیح از رفراکتومتر و تفسیر نتایج، بهتر است راهنمایی و دستورالعمل‌های تولیدکننده دستگاه را مطالعه کنید. همچنین، با توجه به نوع نمونه و کاربرد مورد نظر، ممکن است نیاز به آشنایی با تکنیک‌ها و مفاهیم مرتبط با رفراکتومتر داشته باشید.
رفراکتومتر یک دستگاه آزمایشگاهی است که برای شناسایی و تشخیص درجه خالص بودن مواد آزمایشگاهی به کار می‌رود. این دستگاه با اندازه‌گیری ضریب شکست مواد (مایعات، جامدات و گازها) عملیات رفراکتومتری را انجام می‌دهد
. رفراکتومتر در صنایع مختلفی مانند پزشکی، دامپزشکی، داروسازی، فارماکولوژی، صنایع غذایی و صنعت رنگ استفاده میشود.
کار کردن با رفراکتومتر :
- کالیبراسیون دستگاه: ابتدا رفراکتومتر را با استفاده از آب مقطر کالیبره کنید در معدود موارد امکان کالیبراسیون بدون آب مقطر و تنها با استفاده از هوا مقدور میباشد ..
- قرار دادن نمونه: صفحه نور روز رفراکتومتر را باز کرده و دو قطره نمونه مایع روی منشور قرار دهید.
- توزیع نمونه: صفحه نور روز را ببندید و فشار دهید تا نمونه به طور یکنواخت در منشور پخش شود.
- خواندن شاخص شکست: بسته به نوع رفراکتومتر مورد استفاده (دستی یا دیجیتال)، شاخص شکست را با چشم یا از روی صفحه نمایش دیجیتال بخوانید.
برای آشنایی بیشتر با نحوه کار با رفراکتومتر، می‌توانید از منابع آموزشی مانند ویدیوهای آموزشی در یوتیوب استفاده کنید
. همچنین، برای خرید رفراکتومتر و استعلام قیمت آن، می‌توانید با سایت تجهیزشاپ تماس بگیرید
